Przedstawiciele KZBS uczestnikami prac w ramach strategicznego dialogu w sprawie przyszłości rolnictwa UE

Przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen otrzymała 4 września br. sprawozdanie końcowe ze strategicznego dialogu w sprawie przyszłości rolnictwa UE. To efekt prac przeprowadzonych na nowopowstałym forum, którego celem jest kształtowanie wspólnej wizji przyszłości rolnictwa i systemu żywnościowego UE. Raport zatytułowany „Wspólna perspektywa dla rolnictwa i żywności w Europie” przedstawia ocenę wyzwań i możliwości rolnictwa w UE, a także zestaw rekomendacji. Sugestie te będą stanowić wytyczne dla prac Komisji Europejskiej przy kształtowaniu jej Wizji dla Rolnictwa i Żywności. Przedstawiciele KZBS byli uczestnikami prac nad Raportem w ramach mandatu EACB.

Dokument został przygotowany przez 29 członków strategicznego dialogu przy udziale ekspertów z 26 pozarządowych organizacji reprezentujących różne środowiska, m.in. akademickie, z zakresu rolnictwa, ochrony klimatu, a także rynków finansowych. Jego celem jest (w ocenie twórców raportu) wskazanie najbardziej pożądanych, wypracowanych w drodze konsensusu, wielosektorowych działań w zakresie przystosowań Wspólnej Polityki Rolnej i Zielonego Ładu do wyzwań, przed którymi stoi sektor rolny i system żywnościowy w UE. 

Rekomendacje płynące z Raportu mają także przyczyniać się do dowartościowania rangi publicznych debat na tematy rolno-spożywcze w UE. Można założyć, iż Komisja będzie uważnie zapoznawać się z zaleceniami Raportu. Utrzymanie otwartego podejścia, poprzez dalsze wspieranie dialogu i wzajemnego zaufania między różnymi punktami widzenia, może pomóc w wytworzeniu trwałych rozwiązań dla konkurencyjnych, odpornych, zróżnicowanych i zrównoważonych systemów rolno-spożywczych w UE.

W Raporcie podkreślono, że żywność i produkcja rolna odgrywa istotną rolę dla europejskiego społeczeństwa i jego zasobów naturalnych oraz szeroko rozumianego bezpieczeństwa, a różnorodność europejskiej żywności i rolnictwa jest jej ważnym atutem. Członkowie Dialogu Strategicznego byli zgodni co do tego, że zrównoważony rozwój gospodarczy, środowiskowy i społeczny w sektorze rolno-spożywczym mogą się wzajemnie wzmacniać, zwłaszcza gdy są wspierane przez spójne środki polityczne. Wskazano również na rolę rynków, nawyków żywieniowych i innowacji w napędzaniu zrównoważonego rozwoju.

Wśród wielu zaleceń i rekomendacji bardzo ważnych z punktu widzenia KZBS, jako uczestnika prac przygotowawczych nad Raportem w ramach mandatu  EACB, wskazać można zarówno te o znaczeniu systemowym, jak i te szczegółowe. Wśród tych pierwszych wskazano:

• promowanie odporności procesów przemian w obliczu rosnących zagrożeń środowiskowych, klimatycznych, geopolitycznych i gospodarczych,
• postęp w kierunku zrównoważonych systemów rolno-spożywczych,
• budowanie atrakcyjnego i zróżnicowanego sektora,
• lepszy dostęp do wiedzy i innowacji oraz ich lepsze wykorzystanie. 

Wśród szczegółowych rekomendacji, wskazywanych szczególnie przez KZBS, znalazły się m.in. zalecenie usuwania barier w udzielaniu kredytów bankowych. W rekomendacji wskazano, że Komisja Europejska powinna ocenić istniejące przeszkody w udzielaniu finansowania bankowego podmiotom w łańcuchu dostaw rolno-spożywczych, wynikających z unijnych przepisów dotyczących zrównoważonego finansowania oraz dokonać przeglądu przepisów w celu zapewnienia  spójności i uproszczenia regulacji. Towarzyszyć temu muszą odpowiednie dostosowania ram ostrożnościowych i nadzorczych. Także uwzględniające nowe perspektywy, umożliwiające bankom uwzględnianie w procesie kredytowym postępów w transformacji w ramach poszczególnych projektów, w tym kryteriów finansowania infrastruktury rolniczej. Szczegółowe zalecenia przewidziano także w zakresie wskaźników dotyczących wypłacalności banków oraz wymogów dotyczących zabezpieczeń. 

Ponadto, Komisji Europejskiej i państwom członkowskim zalecono przeprowadzenie kompleksowej analizy wszystkich wymogów administracyjnych, regulacyjnych i sprawozdawczości w sektorze rolno-spożywczym oraz identyfikację możliwości uproszczenia i zmniejszenia kosztów przestrzegania przepisów w tym zakresie.

Wśród politycznych rekomendacji Raportu znalazło się zalecenie ochrony wszelkich modeli gospodarowania w procesie tranzycji, także gospodarstw najmniejszych.

Raport można pobrać pod poniższym linkiem: https://agriculture.ec.europa.eu/common-agricultural-policy/cap-overview/main-initiatives-strategic-dialogue-future-eu-agriculture_en