Dodatkowe konsultacje dotyczące następcy WIBOR

Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR) informuje o uruchomieniu dodatkowej rundy konsultacji publicznych. Proces jest kontynuacją prowadzonych od 24 maja 2024 roku konsultacji publicznych, w ramach zainicjowanego decyzją Komitetu Sterującego NGR z dnia 29 marca 2024 roku, procesu przeglądu i weryfikacji wskaźników / indeksów alternatywnych dla WIBOR typu RFR (ang. risk free rate, stopa wolna od ryzyka).

W ramach dodatkowej rundy konsultacji publicznych Komitet Sterujący NGR pragnie poznać opinie i stanowiska interesariuszy rynku co do zmodyfikowanej listy alternatywnych indeksów oraz propozycji indeksów stopy procentowej, która powstała na podstawie przeprowadzonych do tej pory analiz i dyskusji Komitetu Sterującego NGR, ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk i opinii uczestników rynku przedstawionych w poprzedniej rundzie konsultacji publicznych oraz wyników prac zespołu NGR zajmującego się identyfikacją barier oraz pożądanych działań w celu zwiększenia transakcyjności na rynku transakcji repo w Polsce.

Komitet Sterujący NGR zaprasza wszystkich interesariuszy, w tym uczestników rynku finansowego do zapoznania się z załączonym dokumentem konsultacyjnym w sprawie przeglądu i oceny alternatywnych indeksów stopy procentowej oraz prosi o przesyłanie odpowiedzi w terminie do 31 października 2024 roku na adres: kontakt@gpwbenchmark.pl

Link do dokumentu konsultacyjnego 

Określając listę propozycji indeksów stopy procentowej objętych zakresem rozpoczynanej dodatkowej rundy konsultacji publicznych Komitet Sterujący NGR kierował się wspólną oceną jakości i charakterystyk analizowanych alternatywnych indeksów stopy procentowej, uwarunkowaniami krajowego systemu finansowego oraz oceną realnego terminu osiągnięcia pożądanego stanu rozwoju i dojrzałości rynku transakcji warunkowych repo w Polsce. Mając na uwadze dążenie do dotrzymania, określonego na koniec 2027 roku, finalnego momentu konwersji wskaźników referencyjnych w Polsce1, Komitet Sterujący NGR zdecydował się ująć w dodatkowej rundzie konsultacji publicznych cztery indeksy i propozycje indeksów z rodziny indeksów WIRF. W dalszym toku konsultacji nie będą uwzględnione wskaźnik WIRON, WIRON+ ani WRR. 

Zgodnie z wyrażonymi w poprzedniej rundzie konsultacji publicznych oczekiwaniami do dotychczas analizowanych: propozycji indeksów WIRF oraz  WIRF+2 dodano WIRF- i WIRF+/-, które stanowią modyfikacje pierwotnie analizowanych propozycji indeksów po wyeliminowaniu z ich zasobu informacyjnego transakcji depozytowych Pozostałych Instytucji Finansowych (PIF).  

Wskaźnik WIRON nie został wybrany do dodatkowej rundy konsultacji, gdyż w toku obserwacji wskaźnika dało się zauważyć jego najwyższą zmienność w stosunku do innych analizowanych indeksów i wynikające z tego najniższe prawdopodobieństwo wykreowania płynnego rynku instrumentów pochodnych.

Mając na uwadze, wyrażone w toku prac NGR oraz w ramach poprzedniej rundy konsultacji publicznych opinie i stanowiska, instytucje i podmioty reprezentowane w pracach Komitetu Sterującego NGR (MF, NBP, UKNF, BFG,  GPW Benchmark, BondSpot oraz środowisko bankowe) zadeklarowały potrzebę dalszej pogłębionej dyskusji nad zidentyfikowanymi barierami dalszego rozwoju rynku transakcji warunkowych repo w Polsce i możliwością realizacji sformułowanych w tym zakresie postulatów. Komitet Sterujący NGR uznaje za bardzo istotne prowadzenie dalszych intensywnych działań mających na celu stworzenie ram do dalszego rozwoju i wzmocnienia rynku transakcji warunkowych repo, umożliwiającego stosowanie indeksu dla tego segmentu rynku pieniężnego w przyszłości jako alternatywnego wskaźnika stopy procentowej dla PLN. Za pożądane uznaje się zwiększenie udziału transakcji realizowanych w systemie obrotu oraz odchodzenie od transakcji sell-buy-back na rzecz transakcji warunkowych repo, a także stopniowe przenoszenie aktywności z rynku OTC na rynek regulowany lub ASO. Niemniej na chwilę obecną zidentyfikowano potrzebę dokonania zbyt wielu wieloaspektowych działań, o bardzo zróżnicowanym charakterze (zarówno prawnym, systemowym, jak i operacyjnym), których realizację, zarówno pod kątem czasu trwania jak i spodziewanych efektów, trudno przewidzieć. Niektórzy uczestnicy konsultacji wyraźnie wskazali, że rozwijający się segment rynku nigdy nie zostałby wybrany jako podstawa wskaźnika zastępującego na świecie. Ponadto, jak wynika z dokumentu FSB "Reforming Major Interest Rate Benchmarks", wskaźniki nie powinny być oparte na rynkach o niskim poziomie aktywności.  

Z tego też powodu, na chwilę obecną propozycja indeksu WRR, jak i jego modyfikacje, nie będą przedmiotem dalszych konsultacji. Jak jednak zauważono, prace nad tego typu indeksem powinny być prowadzone a docelowo, w przyszłości, taki indeks mógłby być stosowany jako indeks alternatywny dla indeksu, który zastąpi wskaźnik referencyjny WIBOR.

W dalszej części prezentujemy dodatkowe podsumowanie odpowiedzi otrzymanych w poprzedniej rundzie konsultacji publicznych, które wspólnie z innymi, dostępnymi członkom Komitetu Sterującego NGR analizami, stanowiły podstawę do oceny indeksów i wyboru dalszej drogi postępowania.

Wyniki pierwszej rundy konsultacji publicznych w sprawie przeglądu i oceny alternatywnych indeksów stopy procentowej dla wskaźnika WIBOR (poprzednia runda)

W niniejszej sekcji prezentujemy syntetyczne podsumowanie odpowiedzi otrzymanych w poprzedniej rundzie konsultacji publicznych przeprowadzonych przez NGR, w ramach zapoczątkowanego decyzją Komitetu Sterującego NGR z dnia 29 marca 2024 roku, procesu przeglądu i weryfikacji wskaźników/indeksów alternatywnych dla WIBOR typu RFR. https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/Wskazniki_referencyjne/aktualnosci?articleId=88663&p_id=18

Otrzymane w ramach konsultacji stanowiska nie muszą reprezentować opinii poszczególnych członków Komitetu Sterującego NGR.

Etap zbierania odpowiedzi w ramach konsultacji publicznych został rozpoczęty 24 maja 2024 roku i trwał do 1 lipca 2024 roku. Dokument konsultacyjny przygotowany przy wsparciu 

GPW Benchmark SA opublikowany był wraz z załącznikami w domenie NGR na stronie internetowej KNF - https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/Wskazniki_referencyjne?articleId=89387&p_id=18. Odpowiedzi przesyłane były do GPW Benchmark.

Nadesłanych zostało 28 odpowiedzi – 26 od instytucji krajowych i 2 od instytucji zagranicznych. Odpowiedzi pochodziły od banków uniwersalnych, banków hipotecznych, towarzystw ubezpieczeniowych, instytucji faktoringowych i leasingowych, towarzystw funduszy inwestycyjnych oraz stowarzyszeń branżowych. Konsumenci, jak również organizacje konsumenckie, nie przekazały odpowiedzi w ramach konsultacji.

Udział w konsultacjach publicznych polegał na wypełnieniu kwestionariusza oceny. Respondenci proszeni byli o udzielenie odpowiedzi na 15 pytań, pogrupowanych w cztery kategorie: 

• Zakres 1 – Jakość indeksu (5 pytań)
• Zakres 2 – Charakterystyka indeksu (4 pytania) 
• Zakres 3 – Inne zagadnienia związane z indeksem (4 pytania)
• Zakres 4 – Rozwój rynku pieniężnego w Polsce (2 pytania).

W ramach odpowiedzi na pytania z Zakresu 1-3, należało dla każdego z pięciu indeksów lub propozycji indeksów będących przedmiotem konsultacji (WIRON, WIRON+, WIRF, WIRF+ i WRR) wskazać, w jakim stopniu spełnia on (lub nie), kryterium którego dotyczyło pytanie: niejasne, nie spełnia kryterium, słabo spełnia kryterium, częściowo spełnia kryterium, spełnia kryterium, silnie spełnia kryterium. Dodatkowo, do ocen dla każdego z Zakresów 1-3 odpowiadający mogli też zamieścić swój komentarz opisowy.

Ostatnia sekcja kwestionariusza była poświęcona pytaniom otwartym dotyczącym rozwoju rynku pieniężnego w Polsce. Pierwsze pytanie dotyczyło uwarunkowań, które pozwolą na wzmocnienie aktywności na rynku pieniężnym w segmencie transakcji warunkowych repo. Drugie pytanie dotyczyło identyfikowanych przez uczestników konsultacji ograniczeń w tym zakresie. Odpowiedzi na obydwa pytania należało przedstawić w podziale na uwarunkowania własne i systemowe.

Poniżej przedstawiono kluczowe obserwacje i wnioski z przeprowadzonych konsultacji:

• Dla wszystkich pytań (poza pytaniem 1b – „dane opisują szeroki rynek”) widoczna jest podobna struktura odpowiedzi. Najwyżej oceniona została propozycja indeksu WRR (najwięcej ocen „spełnia” lub „silnie spełnia” dane kryterium). W dalszej kolejności wskazywano propozycje indeksów WIRF+ i   WIRF. Wskaźnik WIRON i propozycja indeksu WIRON+ otrzymywały konsekwentnie najniższe oceny.
• Propozycje indeksów „z plusem” WIRF+ i WIRON+ miały we wszystkich przypadkach oceny wyższe niż ich odpowiedniki bazowe WIRF i WIRON (niezawierające PPD 3.1.93).
• Wysokim ocenom WRR towarzyszyły komentarze związane z postulatami rozszerzenia zasobu transakcyjnego oraz podjęciem innych niezbędnych działań związanych z dalszym rozwojem rynku transakcji warunkowych. Należy zauważyć, że w przypadku części odpowiedzi wysokie oceny dla WRR odnosiły się do docelowego, przyszłego kształtu rynku pieniężnego w Polsce a nie obecnego jego stanu opisanego danymi analitycznymi zawartymi w dokumencie konsultacyjnym.
• Wśród zamieszczonych komentarzy znalazł się wniosek o wyeliminowanie Pozostałych Instytucji Finansowych (PIF) ze zbiorów danych wejściowych i wynikający z tego postulat przeprowadzenia dodatkowej rundy konsultacji publicznych z uwzględnieniem wyłączenia PIF ze zbiorów danych dla WIRF i WIRF+.

______________________
1 Finalny termin konwersji wskaźników referencyjnych określony w Mapie Drogowej, wynikający z decyzji Komitetu Sterującego w sprawie zmian w oczekiwanej Mapie Drogowej reformy wskaźników referencyjnych: https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/Wskazniki_referencyjne/aktualnosci?articleId=85108&p_id=18

3 Oznaczenie propozycji indeksów zgodnie z definicjami zawartymi w rozdziale 1.2 dokumentu konsultacyjnego
 https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/Wskazniki_referencyjne?articleId=89387&p_id=18

4 PPD 3.1.9 – transakcje depozytowe w złotych o oprocentowaniu stałym zawarte z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Funduszem Ubezpieczeń Społecznych, Funduszem Rezerwy Demograficznej oraz Funduszem Emerytur Pomostowych.

Źródło: knf.gov.pl