Barbara Borowska o wyzwaniach sektora banków spółdzielczych

Zachęcamy do przeczytania wypowiedzi Barbary Borowskiej, Wiceprezes Zarządu KZBS, Prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Gnieźnie. Wypowiedź pochodzi z Głosu Banków Spółdzielczych nr 3/2024.

Temat wyzwań pada dziś na szczególnie żyzną ziemię, gdyż banki od dłuższego czasu mierzą się z nowymi sytuacjami i wymogami oraz narażone są na nieustanne zmiany w swoim otoczeniu. W krótkiej perspektywie czasowej, najważniejszym z wyzwań dla całego sektora bankowego zdaje się być problem ochrony interesów banków, która wskutek zmian w otoczeniu prawnym i trendów orzeczniczych niepokojąco słabnie kosztem wzmożonej ochrony klientów. Nie chodzi tu o zakwestionowanie dążenia do stosowania przez banki jak najlepszych praktyk i zapewnienia koniecznej ochrony konsumentom, ale dzisiejsza sytuacja pokazuje, iż rysuje się wyraźna linia pomiędzy słusznym interesem banku a uzasadnioną ochroną klienta. Problem ten wynika poniekąd z tego, że ustawodawca dostrzegając różne zagrożenia dla konsumentów, minimalizuje ich skutki poprzez poszerzanie zakresu prawnej odpowiedzialności banków na zasadzie ryzyka, która w obliczu tak poważnych zjawisk, jak choćby cyberprzestępczość, stawia sektor bankowy w niekorzystnym i często niejednoznacznym położeniu. Banki mimo intensyfikowania działań w obszarze bezpieczeństwa IT nie są w stanie bronić skutecznie swoich słusznych interesów w niesprzyjającym otoczeniu prawnym i przy niekorzystnych rozstrzygnięciach sądowych. Toteż niezwykle ważne w bieżącym i następnym roku będą działania uprzedzające wdrażanie przepisów prawa oddziałujących na działalność bankową. Istotnym wyzwaniem będzie szukanie skutecznych sposobów na zmianę istniejących przepisów prawa, które powodują usztywnienie lub ograniczenie działalności biznesowej w niektórych segmentach, a niekiedy są po prostu nieżyciowe i paradoksalnie, mimo takiej intencji ustawodawcy, nie służą interesom klientów. Jest to o tyle istotne, że ochrona klienta, a szczególnie konsumenta przekłada się nie tylko na ryzyko prowadzenia działalności czy ryzyko prawne, ale w dużym stopniu oddziałuje także na zmiany społeczne we wzajemnych relacjach banków z klientami.

Jeszcze poważniejszej wagi jest problem wizerunkowy, a ściślej ujmując kwestia autorytetu banków, która jest znacznie wymagającym wyzwaniem w obliczu zachodzących zmian społecznych. Z ubolewaniem należy stwierdzić, że takie pojęcia jak zaufanie, partnerstwo czy wiarygodność, które stanowiły filar relacji banków spółdzielczych z klientami, dziś trzeba na nowo gruntować. Iluzją byłoby oczekiwać takiego klimatu współpracy, na jakiej bazowały banki przed laty. Na marginesie warto zauważyć, że problem ten może pogłębić nowa ustawa o ochronie sygnalistów, która wejdzie w życie we wrześniu tego roku. Możliwe są bowiem dwa scenariusze – albo nowe rozwiązania prawne staną się przydatnym narzędziem kontroli działania banków niejako w ich słusznym interesie, albo obnażą one niedojrzałość społeczną i nadszarpnięty autorytet banków, ze zdwojoną siłą. Naszym zadaniem jest dołożyć wszelkich starań, aby w przypadku banków spółdzielczych ziścił się pierwszy scenariusz.