Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości

W 1923 roku Międzynarodowy Związek Spółdzielczy proklamował obchody Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości w każdą pierwszą sobotę lipca. Obchody miały stać się okazją do zwiększenia na świecie świadomości na temat spółdzielni i promowania spółdzielczych ideałów międzynarodowej solidarności, efektywności ekonomicznej, równości i pokoju. Celem obchodów było także rozwijanie i wzmacnianie partnerskich stosunków pomiędzy światowym ruchem spółdzielczym a innymi stronami – rządami, samorządami i organizacjami międzynarodowymi. W 1994 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych potwierdziła ważną rolę, jaką spółdzielnie odgrywają w rozwoju gospodarczym, społecznym i kulturalnym , ogłaszając wspólne od 1995 roku obchodzenie MDS. Z okazji tej MZS i ONZ proklamują hasła kolejnych obchodów i wydają odpowiednie posłania. Hasło na rok 2019 brzmi: Spółdzielnie na rzecz godnej pracy i nawiązuje do 100 rocznicy utworzenia Międzynarodowej Organizacji Pracy.

W Polsce Międzynarodowy Dzień Spółdzielczości obchodzony jest od 1925 roku, zrazu w jedną z pierwszych niedziel czerwca, obecnie zwykle pod koniec tego miesiąca, co wiąże się z proklamowaniem przez Sejm RP w 1995 r. 1 lipca Międzynarodowym Dniem Spółdzielczości.

Zasady Spółdzielcze
Zasady te powstały jeszcze w XIX w., kiedy to w 1844 r. tkacze z Rochdale w Anglii powołali do życia pierwszą na świecie Spółdzielnię Sprawiedliwych Pionierów. Program tej spółdzielni zawarto w sześciu punktach, które dziś nazywane są zasadami rochdaleskimi i które stanowią trzon aktualnych zasad spółdzielczych przyjętych przez międzynarodowy ruch spółdzielczy.


1. Dobrowolnego i otwartego członkostwa
Spółdzielnie są organizacjami dobrowolnymi, dostępnymi dla wszystkich osób mogących skorzystać z ich świadczeń i gotowych wypełniać obowiązki związane z członkostwem, bez dyskryminowania płci, statusu społecznego, rasy, przekonań politycznych i religii. Dobrowolne członkostwo oparte jest na trzech regułach: „otwartych drzwi”, równouprawnienia członków, obowiązków członków wobec spółdzielni.

2. Demokratycznej kontroli członkowskiej
Spółdzielnie są demokratycznymi organizacjami zarządzanymi i kontrolowanymi przez członków, którzy aktywnie uczestniczą w określaniu polityki działania spółdzielni i podejmowaniu decyzji. Mężczyźni i kobiety, pełniący w spółdzielniach funkcje z wyboru, są odpowiedzialni wobec członków.
W spółdzielniach członkowie mają równe prawo głosu (jeden członek - jeden głos). Związki spółdzielcze organizuje się również na demokratycznych zasadach.

3. Ekonomicznego uczestnictwa członków 
Członkowie równomiernie składają się na majątek spółdzielni i demokratycznie go kontrolują. Część tego majątku jest niepodzielna i stanowi własność spółdzielni. Zazwyczaj członkowie nie otrzymują, lub otrzymują bardzo małą dywidendę od swoich udziałów, stanowiących warunek ich członkostwa. Nadwyżki bilansowe członkowie przeznaczają na następujące cele: rozwój spółdzielni, zwiększenie funduszu rezerwowego, zwrot członkom (proporcjonalne do ich transakcji ze spółdzielnią), finansowanie innej działalności zatwierdzonej przez członków.

4. Autonomii i niezależności
Spółdzielnie są samorządnymi, samopomocowymi organizacjami, zarządzanymi przez swoich członków. W przypadku zawierania umów z innymi jednostkami organizacyjnymi lub zwiększania swojego kapitału korzystając z zewnętrznych źródeł, czynią to w taki sposób, by zapewnić demokratyczne zarządzanie przez członków i utrzymać swoją spółdzielczą niezależność

5. Kształcenia, szkolenia, informacji
Spółdzielnie zapewniają swoim członkom, przedstawicielom wybranych organów, oraz pracownikom i personelowi kierowniczemu możliwość kształcenia i szkolenia, tak aby mogli efektywnie przyczyniać się do rozwoju spółdzielni.

6. Współdziałania
Spółdzielnie starają się służyć swoim członkom w sposób najbardziej efektywny oraz wzmacniać ruch spółdzielczy poprzez współpracę. Zasada ta jest rozumiana szeroko, tzn. nie tylko w skali lokalnej - między spółdzielniami działającymi  w danym środowisku, czy krajowej - między wszystkimi spółdzielniami i ich związkami, ale i w skali międzynarodowej.

7. Troski o społeczność lokalną
Spółdzielnie pracują na rzecz właściwego rozwoju społeczności lokalnych, w których działają, poprzez prowadzenie polityki zaaprobowanej przez członków.

 

Źródło:

https://krs.org.pl/spoldzielczosc/midzynarodowy-dzie-spodzielczoci

Zdjęcie:

Miesięcznik Spółdzielczy “Tęcza Polska”

 

Udostępnij artykuł:
« powrót